Artikel
Het fregat Schager Roos
De slag in de Sont
Ten koste van de Denen proberen de Zweden lange tijd hun controle op het Oostzeegebied te vergroten. In 1656 blokkeren zij de havenstad Danzig en in 1658 verklaart de Deense koning Zweden de oorlog. Zijn leger kan niet tegen de Zweden op en binnen de kortste keren staan de Zweden voor de poorten van Kopenhagen en sluiten met hun schepen de Sont af zodat het handelsverkeer stil komt te liggen. Gezien de Nederlandse belangen van de handel in het Oostzeegebied kan de Republiek der Verenigde Nederlanden dit niet over zijn kant laten gaan.
In oktober 1658 varen 41 oorlogsschepen en 60 koopvaarders onder leiding van admiraal Jacob van Wassenaar van Obdam en de vice-admiraals Witte de With en Pieter Florisz. naar de Sont.
Op 8 november 1658 ontbrandt een zware strijd. Aan beide kanten vallen honderden doden, waaronder De With en Pieter Florisz. Uiteindelijk kunnen de koopvaarders doorvaren naar Kopenhagen en trekken de Zweden zich terug. Echter beide oevers van de Sont blijven nog in handen van de Zweden. Tijdens deze slag wordt het koopvaardijschip Rosen op de Zweden veroverd . Vermoedelijk is de Schager Roos de voormalige Rosen. De kanonpoorten lijken dermate op elkaar dat deze vooronderstelling aannemelijk is.
De slag bij Lowestoft
De Schager Roos vecht mee in tweede Engelse oorlog in de slag bij Lowestoft op 13 juni 1665. De Schager Roos maakt dan deel uit van een eskader onder leiding van vice-admiraal Cornelis Tromp. Cornelis Joosten Smient uit Hoorn is de kapitein van de Schager Roos. De bemanning bestaat uit 130 zeelieden en 20 soldaten.
Van de 103 Nederlands schepen gaan 17 verloren, waaronder het vlaggeschip De Eendragt dat met admiraal van Wassenaar van Obdam in de lucht gaat. Het is niet bekend wat er van de Schager Roos geworden is na deze zeeslag.
De tocht naar Chatham
Brandende schepen van de Engelse vloot
De Engelsen beheersen na deze overwinning een jaar lang de zee. Echter op 11 augustus 1665 krijgt Michiel de Ruyter als luitenant-admiraal de leiding over de Nederlandse vloot. Onder de bescherming van de Ruyter komen de vele retourvloten veilig thuis. Bovendien schaart Lodewijk de Veertiende zich aan de zijde van de Republiek. Er worden in een korts tijdsbestek veel nieuwe schepen gebouwd. In 1665 worden er 27 te water gelaten, waarvan 8 met meer dan 70 kanonnen. In 1666 komen er nog eens 25 bij, zes daarvan zijn zwaarbewapend. Engeland komt in diezelfde periode niet verder dan 12 schepen, waarvan 2 zwaarbewapend. De republiek geeft op grote schaal kaperbrieven uit. Hierdoor worden 418 Engelse koopvaarders buitgemaakt en komt de Engelse handel met het continent tot stilstand. Aan de tweede Engelse oorlog komt een eind na, de voor de Engelsen vernederende, tocht naar Chatham op 31 juli 1667. Het vredesverdrag van Breda wordt gesloten. Die vrede zou niet lang duren de derde Engelse oorlog (1672 - 1678) was in aantocht.
Geraadpleegd:
Saken van Staet en Oorlogh, 1664 -1666, uitgegeven 1670, auteur Lieuwe van Aitzema
Nederlands Instutuut van Militaire Historie
Omnia - Willem van de Velde de Oude
Maritiem Museum Rotterdam
Bronnen
Reacties
