Artikel
Antonius, zoon van Willem van Beijeren van Schagen
Over Antonius, de zoon van Willem van Beijeren hangt een waas van geheimzinnigheid. Hij zou kanunnik geworden zijn bij de Sint Pieterkerk in Utrecht. Einde verhaal. Dit is gegrond op een in het Latijn gestelde brief van paus Nicolaas V. Deze is op het moment van het schrijven van deze brief nog maar enkele maanden in functie. Hij zou een niet onbelangrijke hervormingspaus blijken.
In deze brief wordt Antonius onmiskenbaar een zoon genoemd van Willem van Beijeren, bastaardzoon van hertog Aelbrecht van Beijeren. Zijn levenslange bijnaam is Bastaard van Holland. Hij is zoals de brief ook zegt ‘defectus’, zoals ook Erasmus enige tijd later ‘defectus’ zal heten, een buiten het huwelijk geboren kind. Zo’n kind werd ook wel een natuurlijk kind genoemd. Een kind geboren uit een huwelijk werd een wettig kind genoemd. Een natuurlijk kind was dat niet volmaakt of wel ‘defectus’. Ook voor zo’n kind moest goed worden gezorgd. Zie Willem van Beijeren zelf.
Antonius is echter niet alleen ‘defectus’, hij wordt ook nog ‘solutus’ genoemd. Dat woord moet iets betekenen van ‘uitgesloten’, of ‘uitgestoten’. Het meest waarschijnlijke is dat Antonius is verwekt en geboren buiten elk huwelijk, met andere woorden, niet alleen Willem van Beijeren was nog niet getrouwd, maar ook de moeder van dit kind niet. Aat nu sloot het kind letterlijk buiten de bestaande orde. Hij zou geen adellijke of ridderlijke functie kunnen vervullen en kon geen deel uitmaken van het latere gezin, zoals dat voor de bastaarddochter Belye wel mogelijk was.
In zo’n geval – want voor ook voor dit kind moest goed gezorgd worden – was een plek binnen de geestelijkheid bijna de enige mogelijkheid, zij het dat ook daar met een wel zeer scheef oog naar zo’n kind werd gekeken.
De andere mogelijkheid voor een uitleg van de woorden ‘defectus’ en ‘solutus’ is dat Antonius lichamelijk of geestelijk niet in orde was. Maar dat is zo goed als onmogelijk, omdat hij dan zeker niet voor een plek bij de kanunniken in aanmerking zou kunnen komen, noch bij die van de Sint Pieter, noch bij die van Sint Marie. Bovendien heeft hij de bisschoppelijke school doorlopen.
Zie ook het uitvoerige artikel onder Bronnen (en de Kakelepost van juni 2019). Hierin wordt dieper ingegaan op de ins en outs van deze mysterieuze Antonius, die na deze brief van de aardbodem verdwenen blijkt.
